Eusko Jaurlaritzako Justizia eta Giza Eskubideetako sailburu María Jesús San Josék aurreratu duenez, Euskadik Bulego Judizialaren eredu propioa izango du, egitura arinagoa eta espezializatuagoa izango duena, zerbitzuaren eraginkortasuna eta kalitatea hobetzeko. San Josék bat egin du bere sailak 1/2025 Lege Organikoari dagokionez egin dituen aurrerapenekin, Justizia Zerbitzu Publikoaren eraginkortasuna hobetzeko. Lege horrek funtsezko erreformak sartzen ditu epaitegi, auzitegi eta bulego judizialen egituran.
Hasiera batean, atzo eta gaur Bartzelonan egitekoa zen Justiziako Konferentzia Sektorialaren esparruan egitea aurreikusita zegoen, baina, azkenean, Justiziari buruzko lan-bilera batean egin du, PPk gobernatutako autonomia-erkidegoek ez baitute Batzorde Sektorialean parte hartu nahi izan, eta, beraz, ez da quorumik egon bilera egiteko.
Felix Bolaños Presidentzia, Justizia eta Gorteekiko Harremanetarako ministroak parte hartu duen hitzaldian, San Josek erreforma horren aldaketa garrantzitsuenetako bat izan du hizpide: Euskadin Bulego Judizialaren eredu propioa sortzea. Berak zuzentzen duen sailak hilabeteak daramatza eredu hori diseinatzen, eta helburua da "baliabideak optimizatzea, langileen espezializazioa hobetzea eta herritarrei kalitate handiagoko zerbitzua eskaintzea". San Josek azaldu duenez, eredua diseinatuta dago jada, eta orain instantzia-auzitegi bakoitzaren behar espezifikoetara egokitzen ari dira.
San Josek berretsi du erreforma horren helburua "sistema judizialaren eraginkortasuna hobetzea" dela, "gure beharretara hobeto egokituta", eta erakundeen arteko lankidetzaren garrantzia azpimarratu du, erreforma modu eraginkorrean inplementatuko dela bermatzeko, zehazki, Justizia Ministerioarekin, Justizia Auzitegi Nagusiarekin, Gobernu Salarekin, Gobernu Idazkaritzarekin eta sindikatuekin batera egindako lana.
Legeak funtsezko bi arlo biltzen ditu: antolamendu judiziala eta bulego judizialen berregituraketa. Erreformak bulego judizialean ere aldaketak sartzen ditu, malgutasun handiagoa ahalbidetuz eta langileen espezializazioa erraztuz. Eredu honen helburua lanaren banaketa bidezkoagoa bermatzea da, lurralde bakoitzaren behar espezifikoetara egokituz.
Langileei dagokienez, San Josek nabarmendu du jurisdikzio jakin batean espezializatzeak zerbitzuaren kalitatea hobetuko duela, "atal judizial bakoitzaren barruan kohesio eta komunikazio handiagoa sustatuz". Gainera, erreforma horrek eragin positiboa izango du justizia-administrazioko abokatuengan, talde "espezializatuagoak" eratu ahal izango baitituzte, unean-uneko beharretara egokitu ahal izango direnak, bai eta herritarrengan ere, "sistema judizial arinago eta eraginkorrago baten onuradun izango baitira".
Era berean, sailburuak gogorarazi du Justizia eta Giza Eskubideen Sailak, justiziari laguntzeko dituen zerbitzuen bidez, "doako justiziarako eskubidearen onuradun diren pertsona guztiei gatazkak konpontzeko ordezko bitartekoak bermatzen dizkiela", baldin eta 1/25 Legean xedatutakoaren arabera horiek erabiltzea prozedura-baldintza bada.
Azkenik, San Josék azaldu du Eusko Jaurlaritzak hartutako ereduak legearen helburuak eta helburua betetzen direla bermatzen duela, justizia kohesionatuaren antolaketa-eredua ematen baitu, baliabideak ahalik eta ondoen optimizatzeko eta justiziaren kalitatea hobetzeko.
