Lanaldia Salburua parkean
“Legea oso ondo idatzitako hizkiz eta esaldiz betetako dokumentua da, haur guztiei oinarrizko eskubideak aitortzen dizkiena, hala nola osasuna edo hezkuntza”
“Zirriborro hori prestatzeko, jende askorekin hitz egin dugu, eta oso testu luzea atera zaigu”
Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburu Beatriz Artolazabalek haur talde bati azaldu dio Eusko Jaurlaritza laster Eusko Legebiltzarrean aurkezteko prestatzen ari den Haurren eta Nerabeen Lege-proiektua zertan datzan eta zertarako balioko duen.
Haurren eta Nerabeen aurkako Indarkeria Ezabatzeko Nazioarteko Egunarekin eta, bihar, igandea, egingo den Nazio Batuek sustatutako Haurren Eskubideen Nazioarteko Egunarekin bat eginez, Beatriz Artolazabal sailburuak eta Irune Muguruza Familia zuzendariak “prestatzen ari garen legean haurren hurrengo belaunaldien eskubideak jasoko direla bermatu ahal izateko” haurren eta nerabeen eskubideei buruzko hainbat iritzi trukatu dituzte 9 eta 15 urte bitarteko haurrekin, Salburuako Ataria zentroan (Gasteiz).
Artolazabalek azaldu dienez, “duela 33 urte Nazio Batuen Erakundean haurren eskubideei buruzko konbentzioa onartu zen, eta, orduan, mutilez bakarrik hitz egiten zen, maskulinoan, nahiz eta orduan mutilak kontzeptuak neskak eta mutilak hartzen zituela esan. Orain neskak ikusezin ez geratzea nahi dugu, eta beti mutilez eta neskez hitz egiten saiatzen gara, beti argi gera dadin”.
Parte hartzen duen taldearen adinetik oso hurbil dagoen hizkuntza erabiliz, Artolazabalek ohartarazi die “nahasten banaiz eta “neskak eta mutilak” esateko “mutilak” esaten badut, ohartarazi mesedez, ados? Imajinatzen duzue nolakoa izan daitekeen haurren euskal legea?” Adingabeen taldeak, haur-tonua erabiliz, baina heldutasunez eta logikaz, etorkizunean gauzatuko den legearen hainbat alderdiri buruz galdetu dio sailburuari.
Tonu didaktikoa
Sailburuak, esku-hartze oso didaktikoa erabiliz, honela definitu du Legea: “oso ondo idatzitako letraz eta esaldiz betetako dokumentua da, haur guztiei oinarrizko eskubideak aitortzen dizkiena, hala nola osasunerako edo hezkuntzarako eskubidea. “Zirriborro hori prestatzeko, jende askorekin hitz egin dugu, eta oso testu luzea atera zaigu… artikulu askorekin... xehetasun askorekin. Ia Eusko Legebiltzarrean onartu den legerik luzeenaren marka gainditu dugu”.
“Gaur erakutsiko dizuegu, aspertu gabe, lege hori nondik nora joango den, zerbaiten falta sumatzen duzuen edo zerbait gustatzen ez zaizuen ikusteko. Agian zerbait soberan dagoela edo kezkatzen zaituzten zerbait gehitu behar dugula esaten diguzue. Lege hau aurten amaitu baino lehen onartu nahi dugu”, esan dio sailburuak Gasteizko Salburuako Eraztun Berdean bildutako haur taldeari.
Artolazabalek bere azalpenarekin jarraitu du eta adingabeei adierazi die “azken oniritzia emateko Eusko Jaurlaritzan ados jarri behar dugula lehenik eta behin, bi alderditako ordezkariekin mahai borobil dotore baten inguruan asteartero Urkullu lehendakaria buru duen bilera oso serio batean. Gero, lege hori desberdin pentsatzen dugun alderdi politiko gehiagoren artean onartu behar dugu, baina beti akordioak lortzen saiatuz. Hobe da beti ezberdinen artean elkar ulertzea eztabaidatzea baino; ez zaizue horrela iruditzen?”
Bertaratuen adinera egokitutako tonu berean, Artolazabalek adierazi du “legeak onartuz jendearen bizitza hobetu daitekeela, eta orain Euskal Autonomia Erkidegoko haurren egoera hobetu nahi dugu; zer diozue? ondo iruditzen zaizue?
Haurren eta Nerabeen Lege Aurreproiektua idazteko, Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Sailak udalekin, foru-aldundiekin, haurrei lotutako adituekin, irakasleekin, osasun-arloko profesionalekin, Ertzaintzarekin eta Hirugarren Sektore Sozialeko erakundeekin (Unicef edo Save the Children) lan egin du.
Haurren iritzia
“Baina haurren eta nerabeen ikuspegia eta iritzia jakitea falta zaigu, zuengan pentsatuta baitago lege hau. Gaur, idazketan geldialdi bat egin nahi dugu, eta zuen ikuspegia eta iritzia aktiboki entzuteko ariketa bat egin. Aipatzen diguzuen kezkatzen zaituzten guztia prestatu dugun dokumentu potoloan nolabait sartuta dagoen ikusi nahi dugu”, azaldu du Artolazabalek.
Euskal Autonomia Erkidegoan Familien eta Nerabeen arduradun instituzional gorenak uste du “erabat jakitun dela haurren eta nerabeen eta erakundeen arteko elkarrizketa partekatuko gune hori abian jartzea modu egokia dela guztiontzako lagunkoiagoa izango den Euskal Autonomia Erkidegoa eraikitzen aurrera egiteko.Dagoeneko herri eta hiri askotan martxan daude haurren partaidetza-kontseiluak”.
Datorren asteazkenean, azaroaren 23an, Eusko Jaurlaritzak “HaurEkin” aurkeztuko du Donostian, «La Città dei Bambini» asmatu zuen irakasle italiarraren ideietan oinarritutako Haurrak babesten dituzten Hirien eta Udalerrien Euskal Sarea.
“Lege berriarekin bermatu nahi dugu parte hartzeko eskubidea izan dezazuen eta zuen hazkundean egoera kaltegarriak saihestea. Legeak indarkeria mota guztietatik babestu nahi zaituzte, bai kalean, bai ikastetxean, bai etxean edo auzoan. Legeak dio zuek zaretela eskubide horiek dituzuenak, eta, zalantzaren aurrean, ahal den guztia egin behar dela zuen zoriona eta ongizatea lortzeko. Nire ustez, txikitatik ere ona da erantzunkide izatea, eta, eskubide asko izan ditzazuen saiatzeaz gain, ona da besteekiko, gurasoekiko, amonekiko eta aitonekiko, anai-arrebekiko eta lagunekiko betebeharrak izatea” adieraziz amaitu du Artolazabalek.